Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου 2017

Οι απόγονοι των Παφραίων τίμησαν τον άνθρωπο που διέσωσε 122 Παφραίους από την σφαγή των Τούρκων το 1921

Οι απόγονοι των Παφραίων τίμησαν τον άνθρωπο που διέσωσε 122 Παφραίους από την σφαγή των Τούρκων το 1921
Οι απόγονοι των Παφραίων τίμησαν τον άνθρωπο που διέσωσε 122 Παφραίους από την σφαγή των Τούρκων το 1921

Οι απόγονοι των Παφραίων και οι φίλοι τους από την Ενότητα του Ποντιακού χώρου, πραγματοποίησαν εκδήλωση για τη μνήμη του Κιρκάσιου φιλέλληνα και ανθρωπιστή Χαμπίλ μπέη την Παρασκευή 22 Σεπτεμβρίου 2017 στο Δύσβατο Καβάλας.

Ο Χαμπίλ Μπέης ήταν Φιλέλλην Κιρκάσιος μεγαλοκτηματίας της Πάφρας ο οποίος διέσωσε 122 Μπαφραίους από την σφαγή των Τούρκων το 1921. Καταδιώχθηκε από την Κεμαλική εξουσία και κατέφυγε στην Αθήνα όπου αρρώστησε από φυματίωση. Ήρθε στο Δύσβατο πλησίον του φίλου του Ιπποκράτη Δεδέογλου οπλαρχηγού το 1926 και απεβίωσε. Οι εκ της Μπάφρας Πόντου κάτοικοι του Δύσβατου τον ενταφίασαν στο κοιμητήριο τους τιμώντας τον φιλέλληνα άνθρωπο και γενναίο Άνδρα.

Η ηρωική και ανθρωπιστική αυτή πράξη αυτών των γενναίων τιμήθηκε στο Δύσβατο Καβάλας. Ομιλητές ήταν ο Μιχάλης Χαραλαμπίδης κοινωνιολόγος και συγγραφέας, ο Γιώργος Παυλίδης, καθηγητής Πανεπιστημίου - εφευρέτης, ο Θεόδωρος Παυλίδης, δικηγόρος, ο Σάββας Μαυρίδης, καθηγητής κοινωνιολογίας, ενώ ακούστηκαν τραγούδια της Πάφρας από τον Στάθη Νικολαΐδη.

Ιστορικό

Το αντάρτικο του Πόντου, δηλαδή η αντίσταση των Ελλήνων στις αφόρητες καταπιέσεις των Οσμανών, εκδηλώθηκε στον  Πόντο σε δύο περιόδους. Την περίοδο 1916 τέλη 1918 και την περίοδο Μάιος 1919 τέλη 1923.

Η πρώτη περίοδος αποτελούσε απάντηση των Ελλήνων στις διώξεις των Νεότουρκων της ομάδας Ενβέρ και η δεύτερη περίοδος αποτελούσε ένοπλη αντίσταση στην οργανωμένη από το κίνημα του Κεμάλ πολιτική εξόντωσής τους.

Το Μεγάλο Αντάρτικο του Πόντου αναπτύχθηκε στον Δυτικό Πόντο με επίκεντρο την περιοχή του όρους Νεμπυάν της Μπάφρας.

Ο Μπάφραλης Μπεκμέζ Ζαδέ Χαμπίλ Μπέης πάμπλουτος Τζερκέζος μεγαλοκτηματίας, ήτανε φίλος του μεγάλου καπετάνιου Ιπποκράτη Δεδέογλου (Ιππόκ Αγά) ο οποίος είχε γεννηθεί στην συνοικία Ισχακλί της Μπάφρας.

Στις αρχές του Ιουνίου 1921, όταν πλέον οι διώξεις σε βάρος των Ελλήνων είχαν πάρει μορφή παροξυσμού, ο Ιπποκράτης Δεδέογλου, όντας καπετάνιος στα όρος Νεμπυάν, πληροφορήθηκε για την σφαγή, στην τοποθεσία Κιοβτσέσου, των 570 Ελλήνων Μπαφρινών που είχαν πάρει το δρόμο της εξορίας.


Φοβούμενος για την ζωή των μελών της οικογενείας του, φίλων, γειτόνων και συγγενών του, αποφάσισε να κατέβει στην Μπάφρα και να παραλάβει όλους αυτούς τους ανθρώπους στο βουνό. Ο μεγάλος καπετάνιος είχε απορρίψει προτάσεις – δήθεν – ειρήνευσης, του Διοικητή της Μπάφρας Σαμλή Κιορ Τζεμίλ Μπέη και τούτο αποτελούσε πρόσθετο λόγο απομάκρυνσης της οικογένειας του από την πόλη της Μπάφρας, φοβούμενος αντεκδίκηση του Διοικητή.

Η απομάκρυνση όμως τόσων ανθρώπων από την πόλη της Μπάφρας δεν ήτανε υπόθεση εύκολη.

Παρά ταύτα ο Ιπποκ Αγάς συνεργαζόμενος  με τον φίλο του Τζέρκεζο Χαμπίλ Μπέη και βοηθούμενος από τους δύο ανεψιούς του, Εγιούπ και Καντήρ, νύχτα παρέλαβαν από την πόλη 122 άτομα και άλλα μεν οδήγησαν στο βουνό, άλλα δε στο τσιφλίκι του Χαμπίλ Μπέη στην περιοχή παραλίας της Μπάφρας.

Τέσσερις μήνες μετά, ο Ιππόκ Αγάς με 101 εκ των 122 προσώπων, με βενζινάκατο απέπλευσαν κρυφά από παραλία της Μπάφρας και αποβιβάστηκαν στην Μήδεια της Αν. Θράκης. Εκείθεν μέσω Κωνσταντινούπολης, ήρθαν στην Ανδριανούπολη από όπου και εισήλθαν στην Ελλάδα.

Λίγες ημέρες μετά την φυγή των 101 προσώπων, ο Χαμπίλ Μπέη, νοίκιασε με έξοδά του άλλη βενζινάκατο και φυγάδευσε στην Ελλάδα τους υπόλοιπους 21.

Στο μεταξύ, επειδή ο διοικητής της Μπάφρας πληροφορήθηκε το γεγονός και άρχισε να αναζητά τον Χαμπίλ Μπέη, εκείνος φοβούμενος για τη ζωή του, εγκατέλειψε όλη την πλούσια πατρική του περιουσία και μεταμφιεσθείς διέφυγε στην Τραπεζούντα και εκείθεν στην Κωνσταντινούπολη.

Τελικά πέρασε κι αυτός, μαζί με τους δύο ανεψιούς του στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Ο Ιπποκράτης Δεδέογλου ως πρόσφυγας πλέον, εγκαταστάθηκε στο χωριό Μακρυχώρι Ν. Καβάλας.

Στο χωριό Μακρυχώρι Καβάλας βρίσκεται ο τόφος του μεγάλου καπετάνιου Ιππόκ Αγά. Στο νεκροταφείο του χωριού Δύσβατο υπάρχει ένας μουσουλμανικός τάφος. Πάνω στο μνήμα υπήρχε μια ενεπίγραφη μαρμάρινη πλάκα. Επάνω στη μαρμάρινη πλάκα έγραφε επί λέξη τα ακόλουθα:

Μπεκμέζ Ζαδέ Χαμπίλ Μπέης

Φιλέλλην Κιρκάσιος Μεγαλοκτηματίας της Μπάφρας ο οποίος διέσωσε122 Μπαφραίους από την σφαγή των Τούρκων το 1921. Καταδιώχθηκε από την Κεμαλική εξουσία και κατέφυγε στην Αθήνα όπου αρρώστησε από φυματίωση. Ήρθε στο Δύσβατο πλησίον του φίλου του Ιπποκράτη Δεδέογλου οπλαρχηγού το 1926 και απεβίωσε. Εκ της Μπάφρας Πόντου κάτοικοι του Δύσβατου τον ενταφίασαν στο κοιμητήριο τους τιμώντας τον φιλέλληνα άνθρωπο και γενναίο Άνδρα.

Αιωνία η μνήμη του Φιλέλληνος Κιρκασίου Χαμπίλ Μπέη.